24/04/2023
Bạn có biết bình đẳng giới là công cụ quan trọng thúc đẩy sự phát triển của xã hội và chúng ta không thể đạt được điều này bằng cách nâng cao hoặc hạ thấp giá trị của bất kỳ bộ phận giới nào.
Ý chính trong bài:
Bạn đã bao giờ nghe mọi người nói về bình đẳng giới và tự hỏi tại sao nhiều người (đặc biệt là phái nữ) lại hay “đòi” bình đẳng giới? Bạn có đang trăn trở và băn khoăn về việc làm thế nào để đạt được bình đẳng giới? Có bao giờ bạn cảm thấy bình đẳng giới đang được thực hiện một cách không hợp lý ở đâu đó? Hãy cùng Agate hiểu hơn về bình đẳng giới nhé!
Trước tiên, hãy bắt đầu bằng việc hiểu một số khái niệm quan trọng về bình đẳng giới. Điều này sẽ cung cấp cho các bạn một góc nhìn đa chiều và chính xác hơn về các hoạt động liên quan đến bình đẳng giới.
Bình đẳng giới (Gender Equality) có nghĩa là phụ nữ và nam giới phải được tiếp cận với các cơ hội và quyền hạn như nhau, bất kể họ thuộc giới tính nào.
Điều này không có nghĩa là phụ nữ và nam giới giống nhau hoặc họ NÊN trở nên giống nhau. Mà, điều đó có nghĩa là giới tính không nên là yếu tố quyết định các cơ hội, trách nhiệm hoặc quyền hạn của một cá nhân.
Ví dụ, các trường học nên tạo điều kiện và cơ hội cho các giới cùng được tiếp cận với giáo dục, chẳng hạn cho cả bạn nữ và nam cùng được sử dụng sân bóng đá để tập luyện nếu các bạn có nhu cầu (không chỉ các bạn nam). Một ví dụ khác, đối với các công việc vốn được xem là dành cho nam giới như IT, kỹ sư,… các nhà nhân sự cũng cân nhắc trao cơ hội ngang bằng nhau cho cả nam và nữ nhân viên.
Mặt khác, công bằng giới (Gender Equity) là sự đối xử công bằng đối với cả phụ nữ và nam giới, có cân nhắc đến nhu cầu và sự khác biệt của từng giới.
Ví dụ như cần phải có chế độ thai sản cho phụ nữ. Bởi vì đàn ông thì không thể mang thai nhưng phụ nữ thì có nên chúng ta không thể để phụ nữ và đàn ông làm việc với số giờ như nhau kể cả khi họ đang mang thai. Trong trường hợp này, muốn công bằng chúng ta cần cân nhắc đến nhu cầu riêng của từng giới. Như vậy, khi chúng ta có xem xét đến sự khác biệt của từng giới nghĩa là ta đang hướng đến hỗ trợ công bằng cho tất cả. Nếu bình đẳng giới là mục tiêu cuối cùng thì công bằng giới là phương tiện để đạt được điều đó (If equality is the end goal, equity is the means to get there).
Trong những năm gần đây, đôi khi bình đẳng giới bị đánh đồng với khái niệm sự căm ghét nam giới (man-hating) bởi vì cách nhiều người đòi quyền lợi về cho phụ nữ thường đi kèm với việc hạ thấp giá trị của đàn ông. Tuy nhiên, việc hạ thấp giá trị của đàn ông không tạo thêm bất cứ giá trị hay quyền lợi nào cho phụ nữ, thậm chí còn phản gây phản cảm. Điều mà chúng ta nên hướng đến đó là trao quyền cho phụ nữ. Trao quyền cho phụ nữ (women’s empowerment) là nâng cao khả năng của phụ nữ trong việc đưa ra lựa chọn của riêng họ và thúc đẩy ý thức về giá trị bản thân.
Chẳng hạn, chúng ta nên dừng dạy dỗ và tin rằng phụ nữ thì nên có một công việc ổn định để sau này tiện cho việc chăm sóc con cái. Thay vào đó, chúng ta nên khuyến khích các bạn quan tâm đến bản thân, tìm hiểu về sở thích của mình và khuyến khích các bạn lựa chọn công việc phù hợp với năng lực và sở thích của bản thân. Bên cạnh đó, chúng ta tạo điều kiện cho các bạn nữ được học tập và phát triển trong ngành nghề mà các bạn yêu thích.
Để đạt được điều này, người ta thường sử dụng công cụ chính là truyền thông lồng ghép giới (gender mainstream). Truyền thông lồng ghép giới liên quan đến việc lồng ghép các quan điểm giới vào tất cả các quá trình đưa ra quyết định.
Điều này có nghĩa là suy nghĩ về giới và bình đẳng giới trở thành một phần trong mọi việc chúng ta làm, chứ không phải đó là suy nghĩ được nhớ đến sau cùng. Ví dụ, bạn có thể đưa nội dung về giới và bình đẳng giới vào bối cảnh tổ chức chương trình hướng nghiệp cho học sinh về ngành nghề liên quan đến IT, kỹ sư. Thay vì ngay lập tức nghĩ đến việc mời một anh chàng kỹ sư nào đó đến phát biểu, hãy cân nhắc đến yếu tố chúng ta có nên mời các nữ kỹ sư và nhà khoa học nữ đến cùng để nói chuyện hay không, điều này cũng góp phần khích lệ các bạn học sinh nữ theo đuổi các ngành nghề được xã hội cho rằng là dành cho nam giới. Điều này còn góp phần thách thức định kiến về giới. Thật sự tuyệt vời!
Nhưng tại sao chúng ta cần phải hướng đến bình đẳng giới?
Thứ nhất, đó là nhân quyền. Mọi người cần phải được đối xử một cách công bằng và bình đẳng bất kể thuộc giới tính nào. Thật không công bằng khi một số người có nhiều cơ hội và nguồn lực hơn những người khác, đơn giản chỉ vì giới tính của họ.
Thứ hai, bình đẳng giới mang lại lợi ích cho tất cả mọi người. Khi chúng ta sống trong một xã hội nơi mọi người đều có quyền và cơ hội bình đẳng, điều đó sẽ tạo ra một thế giới tốt đẹp hơn cho tất cả. Nam giới và trẻ em trai cũng được hưởng lợi từ bình đẳng giới. Họ có thể là chính mình mà không bị ép buộc vào vai trò hay khuôn mẫu giới tính truyền thống.
Thứ ba, bình đẳng giới là cần thiết để đạt được tiến bộ kinh tế và xã hội. Phụ nữ và trẻ em gái chiếm một nửa dân số thế giới, vì vậy điều quan trọng là họ được tiếp cận với giáo dục, chăm sóc sức khỏe và các cơ hội kinh tế. Khi phụ nữ và trẻ em gái được trao quyền, họ có thể đóng góp cho nền kinh tế, giúp gia đình thoát nghèo và thúc đẩy tiến bộ xã hội trong cộng đồng của họ. Một số nghiên cứu cho thấy mối tương quan tích cực giữa bình đẳng giới và phát triển kinh tế. Ví dụ, theo một báo cáo của Viện Toàn cầu McKinsey, việc thúc đẩy bình đẳng cho phụ nữ có thể bổ sung thêm 12 nghìn tỷ USD vào GDP toàn cầu vào năm 2025. Một nghiên cứu khác của Ngân hàng Thế giới chỉ ra bất bình đẳng giới trong công việc dẫn đến thiệt hại lên tới 27% GDP bình quân đầu người ở một số nước.
Điều đáng buồn là không có quốc gia nào là đã đạt được bình đẳng giới cho phụ nữ. Trên thực tế, Diễn đàn Kinh tế Thế giới (The World Economic Forum) dự đoán sẽ mất 170 năm để đạt được bình đẳng giới trên toàn cầu và 158 năm ở Bắc Mỹ, chưa có nghiên cứu cụ thể ở Việt Nam. Điều đó có nghĩa là chúng ta sẽ có thể phải mất 5 thế hệ nữa mới thấy được bình đẳng giới. Vậy nên, hãy hành động ngay hôm nay!
Là một người trẻ, bạn có thể làm gì để thúc đẩy bình đẳng giới?
Giáo dục bản thân: Dành thời gian để tìm hiểu về bình đẳng giới và các vấn đề mà phụ nữ và các nhóm thiệt thòi khác phải đối mặt. Đọc sách, bài báo và xem phim tài liệu để hiểu rõ hơn về chủ đề này.
Hãy lên tiếng: Khi bạn nhìn thấy hoặc nghe thấy điều gì đó không đúng, hãy sử dụng tiếng nói của mình để thách thức định kiến giới và ủng hộ bình đẳng giới.
Hỗ trợ phụ nữ: Giúp đỡ những người phụ nữ trong cuộc sống của bạn, có thể là mẹ, chị, dì hay bạn bè là nữ của bạn. Ghi nhận những điều mà họ đạt được và giúp họ vượt qua những trở ngại mà họ có thể gặp phải.
Thách thức các định kiến về giới: Đừng giới hạn bản thân hoặc người khác dựa trên những định kiến hoặc vai trò giới tính mà bạn (có thể) đã được dạy. Đặt những câu hỏi như “Tại sao màu hồng được coi là màu của con gái và màu xanh là màu của con trai?” hoặc “Tại sao người ta cho rằng công nghệ thông tin là lĩnh vực do nam giới thống trị?” Chú ý đến ngôn ngữ bạn sử dụng, phương tiện truyền thông bạn sử dụng và những giả định bạn đưa ra về những người xung quanh dựa trên giới tính của họ.
Tham gia các tổ chức hoặc câu lạc bộ thúc đẩy bình đẳng giới: Tham dự các sự kiện nâng cao nhận thức và vận động cho sự thay đổi về nhận thức.
Hỗ trợ thay đổi chính sách: Bạn đừng nghĩ rằng mình còn quá nhỏ để quan tâm đến các vấn đề lớn như chính sách hay chính trị. Hãy quan tâm đến chúng và vận động cho những thay đổi chính sách thúc đẩy bình đẳng giới, chẳng hạn như luật trả lương bình đẳng và luật chống phân biệt đối xử bởi dù sớm dù muộn bạn cũng sẽ là người thụ hưởng những quyền lợi này.
Hãy cởi mở: Học hỏi từ những người khác và kinh nghiệm của họ. Lắng nghe những câu chuyện và quan điểm của họ, đồng thời sử dụng chúng để củng cố hiểu biết của bạn về bình đẳng giới.
Làm gương: Hãy là “hình mẫu” cho người khác bằng cách thực hành bình đẳng giới trong cuộc sống hàng ngày của bạn. Đối xử với mọi người bằng sự tôn trọng và công bằng, bất kể giới tính hay danh tính của họ.
Tóm lại, bình đẳng giới không có nghĩa là “đàn ông làm được thì phụ nữ làm được”, hay “bắt phụ nữ làm mọi thứ y như đàn ông”. Bình đẳng giới mang ý nghĩa tạo cơ hội phù hợp cho tất cả mọi người, bất kể giới tính nào. Hãy bắt đầu bằng việc thách thức những suy nghĩ thông thường về giới của bản thân và chia sẻ với những người khác.
Nguồn tham khảo:
Biên tập: Nguyên Hoàng
Bình luận (0)