11/07/2024

Đánh mất bản thân trong tình yêu – Eclipsing dưới góc nhìn tâm lý học

Bí quyết để cân bằng giữa tình yêu và bản sắc cá nhân, chìa khóa cho mối quan hệ bền vững.

2/5 - (1 vote)

Ý chính trong bài: 

Nguồn: Unsplash

“Eclipsing” là kiểu hành vi hẹn hò mà một người “bắt chước” theo sở thích, thú vui, cách cư xử hoặc thậm chí cả nhóm bạn của đối phương quá nhiều, khiến chính bản thân họ trở nên mờ nhạt.

Về cơ bản, họ bắt đầu đánh mất dần bản sắc cá nhân để “hòa tan” vào tính cách của đối phương. Điều này có thể diễn ra từ từ theo thời gian, khi một người bị ảnh hưởng nặng nề bởi sở thích và lối sống của người kia, ngay cả khi họ không thực sự đồng ý hay thích thú. Điều này đặc biệt khó tránh khỏi trong các mối quan hệ lâu dài, nơi các cặp đôi có thể có cuộc sống gắn bó chặt chẽ qua hôn nhân hoặc sống chung.

Mặc dù việc các cặp đôi cùng chia sẻ sở thích và hoạt động là điều tự nhiên và thậm chí có lợi, nhưng “eclipsing” trở thành vấn đề khi một người đánh mất chính mình (loses their sense of self) và sự độc lập trong mối quan hệ.

Dưới đây là hai lý do tại sao “eclipsing” có thể có hại cho mối quan hệ.

1.  “Eclipsing” có hại cho cảm nhận hạnh phúc nói chung 

Khi kéo dài, “eclipsing” có thể dẫn đến việc mất đi bản sắc cá nhân và đánh mất chính mình (loss of individual identity and a diminished sense of self).

Người cảm thấy bị lấn át trong mối quan hệ có thể bắt đầu nhen nhóm những cảm xúc bực tức và thất vọng. Họ có thể cảm thấy ngột ngạt hoặc khó thở bởi tính cách, sở thích mạnh mẽ của người còn lại, hoặc do chính họ không thể sắp xếp thời gian theo ý mình.

“Eclipsing” cũng có thể cản trở sự phát triển cá nhân và tạo ra cảm giác bế tắc bằng cách cản trở mỗi người theo đuổi các mục tiêu, đam mê và nguyện vọng của riêng mình. Khi sở thích của một người luôn được ưu tiên hơn người còn lại trong mối quan hệ, điều này có thể trở thành rào cản cho sự phát triển cá nhân, khám phá bản thân và niềm vui chung của cả hai trong mối quan hệ.

Càng tệ hơn, khi ai đó bắt đầu định nghĩa bản thân chỉ thông qua mối quan hệ, điều đó có thể dẫn đến sự suy giảm lòng tự trân trọng và sự tự tin. Họ có thể bắt đầu nghi ngờ giá trị và khả năng của bản thân, dựa dẫm quá nhiều vào đối tác để được xác nhận và đưa ra quyết định trong cuộc sống hàng ngày.

Phụ thuộc quá nhiều có thể khiến mối quan hệ trở nên không lành mạnh. Nếu mối quan hệ tan vỡ hoặc đối phương có những thay đổi lớn trong cuộc sống (chẳng hạn như: thay đổi công việc hoặc chuyển đi nơi khác), người kia có thể cảm thấy lạc lõng và không biết cách tự xoay sở.

Nếu không có một ý niệm rõ ràng về bản thân (sense of self), việc thiết lập và duy trì những ranh giới lành mạnh trong mối quan hệ cũng có thể trở nên khó khăn. Các cặp đôi sẽ khó có thể khẳng định những nhu cầu và mong muốn của riêng mình hoặc hành động theo các giá trị cốt lõi, thậm chí đôi khi còn quên mất con người thật của họ là ai.

2. Tác động tiêu cực đến mối quan hệ

Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Marriage and Family Review (2023) cho thấy việc hy sinh hoặc kìm nén những nhu cầu và mong muốn cá nhân vì người bạn đời có thể dẫn đến mâu thuẫn và giảm mức độ hài lòng trong hôn nhân. Vì người hy sinh sẽ cảm thấy bất mãn khi phải ngó lơ con người thật của mình.

“Eclipsing” cũng tạo ra sự mất cân bằng quyền lực trong mối quan hệ, khi một người có ảnh hưởng và kiểm soát nhiều hơn người kia, đôi khi không hề cố ý. Người bị mờ nhạt trong mối quan hệ có thể cảm thấy không chắc chắn về vai trò và đóng góp của mình, trong khi người có xu hướng áp đảo có thể cảm thấy nặng nề bởi trách nhiệm phải đưa ra quyết định và dẫn dắt mối quan hệ. Sự mất cân bằng này có thể tạo ra căng thẳng và phá vỡ thế cân bằng trong mối quan hệ.

Một mối quan hệ lành mạnh được xây dựng trên nền tảng của sự tôn trọng lẫn nhau và sự ngưỡng mộ những phẩm chất và đặc điểm độc đáo của đối phương. Tuy nhiên, theo thời gian, việc đánh mất đi bản sắc cá nhân trong mối quan hệ có thể khiến sự thu hút và đam mê giữa các cặp đôi giảm sút.

Những điểm khác biệt thú vị về tính cách ban đầu thu hút họ đến với nhau, theo thời gian có thể phai nhạt do sự thiếu mới mẻ trong mối quan hệ. Vì khi một người ngày càng “hòa tan” vào bản sắc của người kia, điều này có thể dẫn đến cảm giác xa cách và mất hứng thú.

Dưới đây là một vài cách để cân bằng giữa bản sắc cá nhân trong mối quan hệ, mà vẫn giữ được lửa yêu đương.

Để nhận ra và vượt qua tình trạng “bị mờ nhạt” trong mối quan hệ, đòi hỏi sự cam kết duy trì bản sắc riêng biệt, đồng thời nuôi dưỡng những trải nghiệm và sở thích chung. Một mối quan hệ trân trọng sự độc đáo cá tính của mỗi người sẽ là nền tảng vững chắc cho hạnh phúc bền lâu. Điều này giúp các cặp đôi tạo ra sự cân bằng trong việc giữ gìn bản sắc cá nhân và nuôi dưỡng tình yêu đôi lứa.

Tác giả: Mark Travers – Tâm lý gia
Biên dịch: Đào Thị Nguyên Hoàng – Thạc sĩ Tâm lý học
Biên tập: AGATE
Theo Forbes

bạn bè biết ơn cảm xúc chăm sóc bản thân cic

Đánh giá bài viết

2/5 - (1 vote)

Nhận thông báo bài viết mới mỗi tuần từ Agate

    Bình luận (0)

    Leave a Reply

    Your email address will not be published. Required fields are marked *