Chúng ta đều biết lòng biết ơn mang đến cảm xúc tích cực, niềm hạnh phúc cho con người thông qua những hành động nhỏ nhặt nhất như một lời cảm ơn, một cái gật đầu thành kính. Về mặt tâm lý, hầu hết chúng ta đều hiểu được cách hoạt động của nó. Vậy còn về mặt khoa học thì sao? Để các bạn có thể tin tưởng những tác động của lòng biết ơn đến tâm trí con người hơn, phần tiếp theo đây sẽ giải đáp  ảnh hưởng của lòng biết ơn chảy trong não bộ chúng ta thông qua khía cạnh khoa học.

Lòng biết ơn giải phóng những “liều thuốc an thần”

Theo Emily Fletcher, một chuyên gia đào tạo về thiền nổi tiếng trên thế giới đã đề cập trong ấn phẩm của cô rằng: lòng biết ơn như một liều “thuốc chống trầm cảm tự nhiên”. Khi chúng ta bày tỏ lòng biết ơn cũng như nhận được điều tương tự, bộ não sẽ sản sinh ra hai hợp chất là dopamine và serotonin. Hai chất dẫn truyền thần kinh quan trọng này chịu trách nhiệm về cảm xúc của chúng ta. Chúng cải thiện tâm trạng của con người ngay lập tức và tạo ra cảm giác hạnh phúc, mãn nguyện lâu dài.

Trong một nghiên cứu về lòng biết ơn và sự trân trọng, giáo sư tâm lý học McCarty của viện nghiên cứu HeartMath cũng phát hiện ra rằng: những người tham gia buổi nghiên cứu cảm thấy biết ơn có mức độ cortisol, hormone căng thẳng giảm rõ rệt. 

Có thể thấy được rằng, chỉ cần thừa nhận và đánh giá cao những điều nhỏ nhặt trong cuộc sống, chúng ta đã có thể kích hoạt bộ não sản sinh ra những liều “thuốc an thần” tự nhiên để đối phó với hoàn cảnh hiện tại một cách tốt đẹp hơn.

Lòng biết ơn xoa dịu những nỗi đau

Hợp chất dopamine trong bộ não chúng ta không chỉ giúp lan tỏa niềm hạnh phúc trong tâm trí mà còn xoa dịu đi những cơn đau vật lý. Một nghiên cứu mang tên Counting Blessings vs Burdens của hai nhà khoa học Emmons và McCullough đã khám phá ra một số kết quả thú vị: 16% bệnh nhân đang bị thương về thể chất sẽ bớt đau đớn hơn nếu họ viết những câu chuyện về lòng biết ơn. Nỗi đau thể chất vẫn còn đó, nhưng bằng cách bày tỏ lòng biết ơn, lượng dopamine được gia tăng khiến chúng ta cảm thấy tràn đầy sức sống hơn và làm giảm đi cảm giác đau đớn mà ta không mong muốn.

 Lòng biết ơn xóa tan cảm xúc không mong muốn

Trong bộ não chúng ta có một bộ phận gọi là hệ viền (limbic system). Hệ viền chịu trách nhiệm cho tất cả cảm xúc của con người. Trong đó, hồi hải mã (hippocampus) và hạch hạnh nhân (amygdala) là hai vị trí chính điều chỉnh những xúc cảm được kích hoạt với cảm giác biết ơn. Cảm giác biết ơn có liên quan đến sự gia tăng điều hòa thần kinh của vỏ não trước trán (prefrontal cortex) – nơi chịu trách nhiệm quản lý các cảm xúc tiêu cực như cảm giác tội lỗi, xấu hổ và bạo lực.

Trước những thông tin khoa học trên, một nghiên cứu đã được thực hiện đến hai nhóm người đang cần trợ giúp để cải thiện sức khỏe tinh thần .Với nhóm người được viết, chia sẻ những khoảnh khắc biết ơn của cuộc sống kết hợp với những buổi tư vấn trị liệu thường xuyên, họ cảm thấy hồi phục tốt hơn. Ngược lại, với những người được yêu cầu ghi lại những trải nghiệm tiêu cực đã tạo cho họ một tâm lý lo lắng, thậm chí có thể dẫn đến trầm cảm.   

Lòng biết ơn cải thiện những giấc ngủ 

Bày tỏ lòng biết ơn là một trong những cách nhanh nhất để kích hoạt vùng dưới đồi (Hypothalamus) của bộ não chúng ta. Đây là nơi điều phối các cơ chế của cơ thể, trong đó có giấc ngủ. Khi đó, chúng ta sẽ có những giấc ngủ sâu và tự nhiên hơn thay vì những giấc ngủ gượng ép, khiến ta trở nên mệt mỏi. Một bộ não tràn đầy lòng biết ơn và lòng nhân ái sẽ có nhiều khả năng ngủ ngon hơn và thức dậy với cảm giác sảng khoái và tràn đầy năng lượng vào mỗi sáng.

Tổng kết

Trên đây là những dẫn chứng khoa học về tác động của lòng biết ơn lên bộ não của con người. Lòng biết ơn đem lại niềm vui, làm dịu đi những cảm xúc khó chịu gây lo lắng, trầm cảm và cải thiện sức khỏe tinh thần của chúng ta. Hãy chủ động bày tỏ lòng biết ơn nhiều hơn để có cho mình những hạnh phúc đích thực.

Reference: The Neuroscience of Gratitude and Effects on the Brain (positivepsychology.com)