Với tâm lý học tích cực, lòng biết ơn là cách con người ghi nhận những điều tốt đẹp trong cuộc sống. Các nhà tâm lý học đã định nghĩa lòng biết ơn là một phản ứng cảm xúc tích cực mà chúng ta nhận thấy khi cho đi hoặc nhận lại được lợi ích từ ai đó. (Emmons & McCullough, 2004).

Dù chỉ là lời cảm ơn đến mọi người hay cảm ơn bản thân, cảm ơn đến Mẹ thiên nhiên hay Đấng tối cao theo tín ngưỡng cá nhân – lòng biết ơn dưới bất kỳ hình thức nào cũng có thể khai sáng tâm trí và khiến chúng ta cảm thấy hạnh phúc hơn. 

Một lời giải thích tương tự được đưa ra bởi Emmons và McCullough, nói rằng: “Lòng biết ơn thật sự là khi ta ý thức được những điều tốt đẹp xung quanh và lan tỏa thông điệp đó đến cho người khác mà không đòi hỏi lại sự đền đáp hay cảm tạ.”

Hơn thế nữa, lòng biết ơn còn có thể đem đến tác dụng chữa lành cho chúng ta (Russell & Fosha, 2008). Những lợi ích của lòng biết ơn là vô tận và trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá xem lòng biết ơn cụ thể là gì và lòng biết ơn đem lại được gì trong cuộc sống.

CÁCH THỨC HOẠT ĐỘNG CỦA LÒNG BIẾT ƠN

“Hãy tận hưởng những điều nhỏ nhặt trước mắt, để một ngày bạn nhìn lại và nhận ra chúng chính là những điều to lớn. ” – Robert Brault

Bạn có thấy rằng chỉ bằng việc đơn giản như ‘cảm ơn’ ai đó hay nhận lại câu cảm ơn tương tự cũng đủ mang lại sự khích lệ rất to lớn cho chúng ta không? Bày tỏ lòng biết ơn giúp xây dựng và duy trì các mối quan hệ lâu dài, nhằm giúp bản thân đối phó với những khó khăn bằng sức mạnh và động lực được lấy từ lòng biết ơn.

Lòng biết ơn còn đóng góp một phần quan trọng đến cuộc sống hạnh phúc của chúng ta (Watkins và cộng sự, 2003) bằng việc cải thiện sức khỏe thể chất và củng cố sức mạnh tinh thần. Kèm theo đó, những lợi ích tức thời và đáng tin cậy nhất của lòng biết ơn có thể đem đến cho mỗi cá thể chính là về mặt tâm lý và xã hội.

LÒNG BIẾT ƠN MANG ĐẾN SỰ HẠNH PHÚC

Lòng biết ơn và sự hạnh phúc có mối quan hệ mật thiết hơn bạn nghĩ đấy. Việc bày tỏ lòng biết ơn không chỉ với người khác mà còn với chính bản thân giúp tạo ra những cảm xúc tích cực và dễ chịu. Từ chính niềm vui và mãn nguyện đó, sức khỏe tổng thể sẽ được gia tăng đáng kể và khiến chúng ta thấy hạnh phúc hơn với cuộc sống.

Trong một cuộc khảo sát về lòng biết ơn, nhà tâm lý học và chuyên gia sức khỏe người Anh Robert Holden đã phát hiện ra rằng, 65 trong số 100 người chọn hạnh phúc hơn sức khỏe, mặc dù họ chỉ ra rằng cả hai đều quan trọng như nhau để có thể tạo nên một cuộc sống tốt đẹp. Qua đó, Holden cho rằng gốc rễ của nhiều tình trạng bệnh lý tâm thần như trầm cảm, lo lắng và căng thẳng xảy ra chính bởi do sự không hạnh phúc của chúng ta.

LÒNG BIẾT ƠN GIÚP CẢI THIỆN SỨC KHỎE

Lòng biết ơn thật sự có khả năng tác động đến tinh thần và thể chất của bạn. Trong vài thập kỷ qua, các nhà nghiên cứu tâm lý học và sức khỏe tâm thần tích cực đã cho chúng ta thấy sự liên kết giữa lòng biết ơn với một sức khỏe tốt quan trọng đến thế nào.

Việc duy trì thói quen viết nhật ký để khen ngợi bản thân hay bày tỏ lòng biết ơn với cuộc sống sẽ giúp chúng ta giảm bớt được sự căng thẳng từ các vấn đề tiêu cực đang gặp phải, cải thiện chất lượng giấc ngủ tốt hơn và xây dựng nên nhận thức về một hệ cảm xúc ổn định. Lòng biết ơn còn mang tỉ lệ thuận với khả năng chuyển hóa nên nguồn năng lượng mới cùng sự nhiệt huyết sẽ thúc đẩy bạn làm việc chăm chỉ với hiệu quả cao.

LÒNG BIẾT ƠN BỒI ĐẮP NHỮNG KỸ NĂNG THỰC THỤ

Những người thực hành biết ơn từ sớm thường sẽ học tập hoặc lao động hiệu quả hơn, năng suất hơn và có trách nhiệm hơn với những việc mình làm. Các bạn ấy sẽ thường chủ động tình nguyện và sẵn sàng thực hiện các công việc đem lại ý nghĩa chung.

Ngoài ra, lòng biết ơn còn làm tiền đề giúp các bạn trẻ trao dồi thêm kỹ năng lãnh đạo thực thụ. Những nhà lãnh đạo biết thực hành lòng biết ơn sẽ học được khả năng đồng cảm và giao tiếp tích cực với từng cá nhân, đồng thời biết cách ghi nhận nỗ lực của mỗi thành viên và khiến họ thấy tầm quan trọng của mình trong tập thể. Từ đó, bạn sẽ chính là người tạo nên sự gắn kết nhóm mạnh mẽ giúp tăng hiệu quả công việc và thành tích chung của cả đội.

TẠM KẾT

Trong hành trình theo đuổi niềm hạnh phúc vô tận, lòng biết ơn có thể không giúp chúng ta giảm đau tức thì nhưng nó mang lại cảm giác dễ chịu và tử tế. Vì thế Agate tin rằng, khi bạn chậm lại một chút và dành vài phút để thầm biết ơn những gì mình đã và đang có chính là cách hữu ích để đối phó với tiêu cực, củng cố thêm ý chí và năng suất công việc để phát triển bản thân mạnh mẽ và hạnh phúc hơn.

Reference: https://positivepsychology.com/neuroscience-of-gratitude/#how