19/04/2024
Khám phá nguyên nhân vì sao bạn cảm thấy bất an khi lỡ ‘phơi bày’ bản thân quá mức với người khác.
Bạn có bao giờ thấy bản thân trở nên lo lắng, bất an vì lỡ chia sẻ quá nhiều điều riêng tư trong buổi họp vừa qua? Hay bạn cảm thấy có gì đó không ổn sau khi chia sẻ khá nhiều điều với một người chỉ vừa mới quen biết? Nếu bạn thường xuyên có những trải nghiệm tương tự và cảm thấy vô cùng khó chịu vì đã không dừng bản thân lại, có thể tìm hiểu về thuật ngữ “oversharing” (tạm dịch: chia sẻ quá mức) sẽ hữu ích với bạn.
Oversharing là gì?
Oversharing hiểu đơn giản là việc chia sẻ quá mức cần thiết những thông tin riêng tư cá nhân với người khác. Như thế nào là quá mức cần thiết? Chúng ta có nhiều mối quan hệ khác nhau trong đời, tính chất gần gũi của từng mối quan hệ sẽ ảnh hưởng đến mức độ chúng ta chia sẻ hay cởi mở về bản thân. Chẳng hạn, chúng ta có thể kể với đứa bạn thân một cách rất chi tiết về buổi hẹn hò đầu tiên với tình yêu mới (hoặc không), nhưng tôi khá chắc rằng chúng ta sẽ không chia sẻ điều đó với một người bạn chỉ vừa mới quen trên xe buýt.
Chúng ta thỉnh thoảng sẽ thấy bản thân “overshare” như vậy. Đặc biệt vào những thời điểm bản thân mệt mỏi, stress, hoặc đang phải đối diện với những vấn đề khó khăn hay khủng hoảng; chẳng hạn: vừa chia tay hoặc ly hôn, mất người thân, gặp áp lực cao trong học tập – công việc… Những lúc như thế, chúng ta thường chia sẻ mà không có giới hạn hay sự cân nhắc. Điều này có thể làm lộ những thông tin riêng tư nhạy cảm của chúng ta. Mặt khác, cũng có thể đem lại cảm giác phiền cho người đối diện vì họ không có nhu cầu biết rõ về cuộc đời ta đến thế.
Tuy nhiên, kể cả khi chúng ta đang không trong tình trạng khó khăn hay khủng hoảng gì cả thì “oversharing” vẫn có thể xảy ra như một “tai nạn” trong một phút cao hứng. Và chúng ta không nhất thiết xem điều này là gì đó quá tồi tệ và trở nên vô cùng tự trách. Điều quan trọng là tìm hiểu nguyên nhân vì sao chúng ta có những lúc “oversharing” như thế.
Vì sao chúng ta “oversharing”?
Nếu bạn cảm thường xuyên cảm thấy xấu hổ, hối hận sau khi phát hiện bản thân lỡ chia sẻ quá mức với người khác, điều cần làm tìm hiểu vì sao bạn lại hay “oversharing” như thế. Có thể vì:
1. Cảm giác thoải mái khi trò chuyện cùng người lạ
Nếu biết bài hát “Tâm sự cùng người lạ” của Tiên Cookie, bạn sẽ hiểu điều tôi muốn nói đến. Trò chuyện, tâm sự cùng một người mà chúng ta biết sẽ hiếm có khả năng gặp lại họ có thể làm giảm cảm giác lo lắng xã hội, khiến ta dễ dàng bộc bạch về bản thân hơn. Chẳng hạn một người vô tình gặp gỡ trong quán bar, nói chuyện vài câu và thấy khá hợp, sau đó là hằng hà những nỗi lòng được tuôn ra.
2. Mong muốn đẩy nhanh mối quan hệ
Xây dựng một mối quan hệ chất lượng là điều không hề dễ. Đôi khi, chúng ta bị rơi vào những tình huống phải làm quen với những người xa lạ (bạn mới, đồng nghiệp mới…). Bản thân cảm thấy bối rối, thậm chí căng thẳng ở những lần đầu giao tiếp là điều tự nhiên. Trong lúc ấy, nhiều người tự nhiên muốn chia sẻ thật nhiều về bản thân với hy vọng có thể kết nối nhanh hơn với mọi người. Tuy nhiên việc đẩy nhanh giai đoạn có thể không hiệu quả mà còn gây nên tác dụng ngược.
3. Muốn làm hài lòng người khác
Bạn có thể thấy mình ở thế bị động trong trường hợp này. Khi bạn buộc phải tiếp chuyện với một người “oversharing”, bạn có thể sẽ phát hiện bản thân có mong muốn “đáp lễ” trước sự chia sẻ quá nhiệt tình của đối phương. Có thể bạn nghĩ mình cũng cần chia sẻ lại những điều tương tự về bản thân, nếu không đối phương sẽ cảm thấy bị tổn thương? Dù thực tế điều này có là thật hay chỉ do bạn nghĩ thì nó cũng không cần thiết. Bạn cần ý thức rõ về những điều bạn muốn chia sẻ, và nó không tuỳ thuộc vào điều ai đó đã hay đang chia sẻ với bạn.
4. Cảm giác thân mật giả
Điều này thường diễn ra khi chúng ta sử dụng những dịch vụ đòi hỏi sự gần gũi (về thể lý) và tin tưởng nhất định. Ví dụ: massage, gội đầu, làm tóc, làm móng,… Những khoảng thời gian tương tác gần này dễ tạo cho chúng ta một cảm giác về sự thân mật không có thật, từ đó chúng ta dễ nhầm lẫn người cung cấp các dịch vụ này như người bạn thân của ta và ta bắt đầu chia sẻ quá mức về bản thân với họ.
5. Cảm giác không tự tin, bất an
Khi một người không thực sự cảm thấy tự tin hoặc không có cảm giác đủ đầy đến từ bên trong, họ có xu hướng muốn thể hiện bản thân ra bên ngoài nhiều hơn. Như thể họ phải trình bày thật rõ ràng và chi tiết về bản thân thì người khác mới may ra có thể nhận thấy họ tài giỏi, tốt bụng hay nổi bật. Trong khi, một người hiểu rõ về giá trị của chính mình sẽ không cần thiết phải chứng minh bất kỳ điều gì với bất kỳ ai.
Làm thế nào để biết bản thân đang chia sẻ vừa đủ hay chia sẻ quá mức cần thiết? Và nếu nhận ra bản thân đang “oversharing”, chúng ta nên làm gì? Mời bạn đọc ở bài viết kỳ sau.
Tác giả: Đào Thị Nguyên Hoàng – Thạc sĩ Tâm lý học
Biên tập: AGATE
Tài liệu tham khảo:
(n.d.). Wikipedia. Retrieved April 19, 2024, from https://ashleyvarner.com/what-oversharing-says-about-your-confidence
Stollznow, K. (2023, September 27). Too Much Information. Psychology Today. Retrieved April 19, 2024, from https://www.psychologytoday.com/us/blog/speaking-in-tongues/202309/too-much-informationWooll, M. (2023, January 16). How to Know if I’m Oversharing and When to Stop. BetterUp. Retrieved April 19, 2024, from https://www.betterup.com/blog/how-to-know-if-im-oversharing
Bình luận (0)