11/05/2023
Sở thích xem mukbang được hình thành do cảm giác thỏa mãn chúng mang lại, đồng thời cũng có mối liên hệ với cảm giác cô đơn.
Được viết bởi Tiến sĩ Sebastian Ocklenburg.
Ý chính trong bài:
Video Mukbang là gì?
Đã có khá nhiều xu hướng video trên Internet gây tranh cãi trong những năm qua. Nhiều nghiên cứu về tâm lý đã ra đời để lý giải vì sao nhiều người lại thích xem những thứ mà người khác có thể cho là nhàm chán, nhảm nhí hoặc thậm chí đáng ghê sợ (ví dụ như video nặn mụn, cắt khoé móng chân).
Gần đây có một xu hướng phát triển nhanh như vũ bão được gọi là video “Mukbang”. Khái niệm Mukbang xuất phát từ Hàn Quốc và dần biến thành “chương trình ăn uống” hoặc “bản tin ăn uống”. Trong một video Mukbang điển hình, nhân vật chính vừa ăn một lượng lớn thức ăn vừa mô tả trải nghiệm và nhận xét về hương vị của chúng. Thỉnh thoảng những video dạng này còn có tính chất giáo dục, ví dụ như nhân vật chính sẽ giới thiệu những đặc sản đến từ đất nước của họ hoặc thậm chí là… dạy ngôn ngữ. Những video về mukbang trên Youtube được liên tục cập nhật mỗi ngày, và có những video đạt đến hơn 500 triệu lượt xem! Mặc dù đạt được thành công vang dội, các video Mukbang cũng nhận về không ít phê bình, chẳng hạn như các bình luận cho rằng chúng khuyến khích hành vi ăn uống thiếu lành mạnh và lãng phí thức ăn.
Video Mukbang có cả lợi và hại
Một nghiên cứu được công bố gần đây trong tạp chí khoa học Văn hoá, Y học và Tâm thần – the scientific journal Culture, Medicine, and Psychiatry (Stand and Gustafsson, 2020) tiết lộ rằng video Mukbang mang lại lợi ích và cả những hệ quả không tốt cho người xem.
Các nhà khoa học thực hiện một nghiên cứu định tính dựa trên các bình luận trên Youtube và Reddit về video Mukbang. Đối với một số người xem, các video này có ảnh hưởng tích cực và giúp đỡ người xem ngăn chặn việc ăn uống vô độ hoặc giảm cảm giác cô đơn. Ăn là một hoạt động mà người ta hay làm cùng nhau và nếu có ai đó cảm thấy cô đơn vì không có ai ăn cùng thì việc xem Mukbang có thể cho họ cảm giác thuộc về mà họ không có cơ hội thực hiện. Đối với một số khán giả khác, việc xem video Mukbang có thể mang lại những ảnh hưởng tiêu cực. Chẳng hạn như, chúng thúc đẩy việc ăn uống kiêng cữ quá mức khi thấy người khác ăn quá nhiều hoặc kích thích việc ăn uống quá đà khi bắt chước theo các nhân vật chính trong video.
Video Mukbang dùng hành vi ăn uống không lành mạnh để thu hút người xem
Một nghiên cứu gần đây đã phân tích điều gì làm nên thành công của video Mukbang (Kang và cộng sự, 2020). Các nhà khoa học phát hiện ra rằng các video càng cho thấy mức độ ăn uống quá đà càng nhận được nhiều lượt xem hơn với các video không có. Thêm vào đó, số liệu cho thấy các video tiêu thụ lượng lớn thức ăn trong một khoảng thời gian ngắn được xem nhiều hơn những video dài. Đạt được hiệu ứng mạnh mẽ nhất được quan sát thấy là ở những video ăn cay cấp độ cao hoặc ăn thức ăn gây sợ hãi. Tại đây, người ta quan sát thấy số lượt xem tăng gấp bốn lần so với các video không hiển thị nội dung như vậy. Do đó, tổng hợp lại, người xem dường như thích những video Mukbang thể hiện hành vi ăn uống không lành mạnh hơn.
Xem Mukbang vô độ và nỗi cô đơn
Một nghiên cứu thứ ba gần đây tập trung vào các vấn đề của việc xem video Mukbang ví dụ như dành quá nhiều thời gian để xem Mukbang có thể gây nghiện (Kircaburun và cộng sự, 2021). Trong nghiên cứu này, các nhà khoa học đã khảo sát trên 604 người Thổ Nhĩ Kỳ thích xem video Mukbang bằng thang đo nghiện Mukbang và các bảng hỏi khác. 2% người tham gia cho thấy họ xem video 4 tiếng mỗi ngày hoặc hơn. Các nhà khoa học phát hiện ra rằng việc xem video Mukbang quá mức có liên quan đến việc xem Youtube quá mức và cụ thể là với cảm giác cô đơn. Như vậy, lại một lần nữa, việc xem Mukbang quá mức đã được khoa học nhìn nhận như một cơ chế ứng phó không hiệu quả của những người cô đơn và mong muốn có người ăn cùng.
Tóm lại, thông qua các nghiên cứu người ta cho biết rằng xem mukbang vừa mang lại những ảnh hưởng tích cực lẫn tiêu cực cho người xem. Bên cạnh việc giúp mọi người giải trí, tạo cảm giác có người cùng ăn khi không có ai ăn cùng, xem mukbang cũng có những mối liên hệ với cô đơn, thúc đẩy sự lãng phí thức ăn.Vậy thì thay vì vừa ăn vừa xem mukbang một mình, sao bạn không thử rủ ai đó cùng làm điều này – ăn và xem mukbang cùng nhau. Bạn có trải nghiệm gì mới mẻ với hoạt động này thì nhớ chia sẻ cùng Agate nhé!
Bình luận (0)