27/10/2024
Đôi khi chấp nhận đối diện với cảm xúc mới là cách tốt nhất để vượt qua khó khăn.
Ý chính trong bài:
Tôi đã suy nghĩ nhiều về sự khác biệt giữa việc “buông bỏ” (Letting Go) và việc “để mọi thứ tự nhiên” (Let It Be). Ý tưởng về việc “buông bỏ” nghe có vẻ dễ dàng, nhưng thực tế nó là một quá trình cần có thời gian, hoặc thậm chí đôi khi không bao giờ xảy ra. Có lẽ chúng ta nên nghĩ đến việc “để mọi thứ như nó vốn là” thay vì cố gắng “buông bỏ”. Như Jon Kabat-Zinn có nói, “Vấn đề không phải là ‘buông bỏ’. Nếu có thể, chắn hẳn bạn đã buông rồi. Nên thay vì ‘buông bỏ’, chúng ta có lẽ nên suy nghĩ về việc “để mọi thứ như nó vốn là’.”
“Hãy cố gắng vượt qua”
Vấn đề của việc “buông bỏ” thay vì “thuận theo tự nhiên” đó là nó khiến ta cảm giác như thể ta đang bị thúc ép phải “vượt qua” chuyện gì đó. Việc nói với người khác hay chính mình rằng “hãy cố lên, hãy cố gắng vượt qua chuyện đó” chẳng bao giờ giúp ích, thậm chí đó là điều không thể. Bởi thật lòng mà nói, bất cứ điều gì không quan trọng, chúng ta đều có thể dễ dàng bỏ qua mà chẳng cần ai nhắc nhở. Nếu có thể “vượt qua” được, chúng ta đã “vượt qua” rồi.
Sai lầm là khi ta cố “vượt qua” một điều gì đó, ta chỉ đang cố gắng đè nén, chôn giấu cảm xúc của mình, vờ như đã “buông bỏ” trong khi bản thân chưa thực sự sẵn sàng. Hãy hình dung những tổn thương trong đời giống như những mảnh vỡ thủy tinh. Nếu không được chữa lành, chúng sẽ găm sâu vào lòng ta. Dù nằm ở sâu kín, nhưng thỉnh thoảng những mảnh vỡ sắc nhọn ấy vẫn có thể bật ra, khiến ta đau đớn. Vì vậy, việc thúc ép ai đó “vượt qua” nỗi đau chỉ khiến những mảnh vỡ ấy cắm sâu, gây đau hơn mà thôi.
“Let it Be” – “Thuận theo tự nhiên” có nghĩa là gì?
Đối với tôi, “để mọi sự diễn ra như nó vốn là” khác hoàn toàn với “buông bỏ”. Trong khi “buông bỏ” có cảm giác như ta đang cố gắng “vượt qua” một điều gì đó, thì “để mọi thứ như nó là” lại mang ý nghĩa của sự hiện diện và chánh niệm (mindfulness). Chánh niệm là không phán xét, là hiện hữu với mọi thứ đang diễn ra xung quanh ta, là sống trong khoảnh khắc hiện tại. Đó là sự chấp nhận và bình yên. Khi nói đến những cảm nhận và cảm giác của chúng ta, ta sẽ thực sự có thể đối diện và xử lý chúng khi ta cho phép bản thân được trải nghiệm chúng trọn vẹn. Điều này đơn giản là chấp nhận và thừa nhận những gì chúng ta đang trải qua, hay nói cách khác là “hãy để mọi sự diễn ra như nó vốn là”.
Đó là một quá trình
Đến một lúc nào đó, khi bản thân đã được “chữa lành” đủ, chúng ta có thể buông bỏ. Nhưng đó là cả một quá trình và nhiều khi chúng ta không thể làm được cho đến khi ta thực sự sẵn sàng. Dù là niềm tin, trải nghiệm, cảm xúc hay cảm giác, “buông bỏ” luôn là một thử thách. Nếu chúng ta có thể chấp nhận và không cố gắng xua đuổi những thứ khó chịu ấy đi, điều đó có thể giúp ích cho quá trình chữa lành. Ngược lại, nếu cố gắng “vượt qua”, chúng ta chỉ đang kìm nén những cảm xúc/cảm giác khó chịu đó mà không thực sự xử lý chúng. Chúng ta đang vô tình chôn sâu hơn những vết thương lòng ấy.
Ai trong chúng ta cũng có những tổn thương. Đến lúc thích hợp, những mảnh vỡ khác nhau sẽ tự tìm đường thoát ra và khi chúng ta thực sự có thể giải phóng chúng, có lẽ đó mới là lúc chúng ta có thể “buông bỏ”, thực sự giải thoát những nỗi đau ấy khỏi cơ thể và tâm hồn mình. Tôi nghĩ rằng chúng ta có quyền lựa chọn giữa việc giữ lại những “mảnh vỡ” đó hoặc trả chúng về với vũ trụ, để chúng hóa thành năng lượng và tạo nên một điều gì đó mới mẻ.
Có những chuyện không thể “Buông bỏ”
Có những chuyện không thể nào “buông bỏ” và tôi cũng không chắc liệu chúng ta có nên “buông bỏ” chúng hay không. Khi mất đi một người thân yêu, có lẽ điều tốt nhất chúng ta có thể làm là “để mọi thứ diễn ra như nó là”. Nỗi đau buồn trở thành một phần của chúng ta, ăn sâu vào tâm khảm. Không có cách nào xóa bỏ hoàn toàn nỗi đau ấy, nó chỉ có thể thay đổi và chúng ta học cách sống chung với nó. Nỗi đau này không giống như những mảnh vỡ từ một vết thương lòng, nó trở thành một phần của tâm hồn chúng ta.
“Sự thật là bạn sẽ mãi mãi tiếc thương. Bạn không thể ‘vượt qua’ nỗi mất mát người thân; bạn sẽ phải học cách sống chung với nó. Bạn sẽ phục hồi, bạn sẽ có thể đứng dậy rồi bước tiếp từ sau mất mát đó. Bạn sẽ lại thấy mình toàn vẹn nhưng bạn sẽ không bao giờ còn giống như trước nữa. Bạn cũng không nên và không muốn mình lại như trước.” – Elisabeth Kubler-Ross
Có lẽ, điều quan trọng là cho phép bản thân được cảm nhận tất cả những cảm xúc đến từ nỗi đau và sự mất mát, để chúng diễn ra và chấp nhận chúng. Hãy “để mọi thứ như nó là” và để nó tự thay đổi theo cách của nó.
“Khi một người bạn yêu thương qua đời, cuộc sống của bạn sẽ thay đổi mãi mãi. Đó không phải là điều bạn có thể ‘vượt qua’, mất mát ấy giờ đây đã trở thành một phần trong con người bạn.” – Zoe Clark Coates
Khi nào cần“để mọi sự tự nhiên”? Khi nào cần “buông bỏ”?
Tôi nghĩ có những lúc chúng ta nên “để mọi thứ diễn ra như nó là” và có những lúc chúng ta nên “buông bỏ”. Nếu một số vết thương của chúng ta được tạo ra từ sự kháng cự, thì việc “để mọi thứ như nó là” thay vì “buông bỏ” sẽ rất hữu ích. Để giải thích rõ hơn, một số tổn thương của chúng ta hình thành là do ta không dám đối diện với những gì đang xảy ra. Nếu ai đó nói điều gì làm tổn thương ta, ta có thể khép mình lại và tạo ra một lớp vỏ bọc bảo vệ. Khi cảm thấy buồn hay tức giận, liệu ta có đè nén những cảm xúc đó vì ta chỉ đánh giá cao những cảm xúc tích cực? Bất cứ điều gì ta kìm nén sẽ vẫn tồn tại trong cơ thể ta. Chúng có thể trở thành một mảnh vỡ mới hoặc gắn vào một mảnh vỡ cũ đã có sẵn.
Vậy chúng ta có thể làm gì khác? Hãy cho phép bản thân cảm nhận những gì mình đang cảm nhận. Hãy để những cảm xúc đó tự do diễn ra mà không kháng cự. “Hãy để mọi thứ như nó là”! Hãy hiện diện với những gì bạn đang cảm nhận. Một khi những cảm xúc đó đi qua, bạn thực sự có thể “buông bỏ”.
Vài lời kết
Cuộc sống là hành trình tiến về phía trước và giải phóng những gì kìm hãm sự phát triển của chúng ta. Có lẽ chúng ta nên “để mọi thứ như nó là” cho đến khi sẵn sàng “buông bỏ”. Khi ta sống trọn vẹn với hiện tại, ta sẽ tránh được những tổn thương mới và đồng thời có thể chữa lành những vết thương cũ. Hy vọng trong hành trình đó, ta sẽ luôn làm chủ được cảm xúc của chính mình.
Khi sống trọn vẹn trong hiện tại, cho phép cảm xúc, suy nghĩ và cảm giác tự do đi qua mà không trốn tránh, chai sạn hay chống lại, chúng ta sẽ càng trở nên thật hơn với chính mình. Sống trọn vẹn là đón nhận tất cả những cung bậc cảm xúc, từ yêu thương, mất mát, vui sướng, buồn đau, bình yên cho đến đau khổ và hạnh phúc. Mỗi cảm xúc đều đáng được trân trọng và cảm nhận. Hãy chấp nhận và yêu thương chính mình, với tất cả những gì thuộc về chúng ta.
Tác giả: Karen Gentilman
Biên dịch: Đào Thị Nguyên Hoàng – Thạc sĩ Tâm lý học
Biên tập: AGATE
Theo Belongy
Bình luận (0)